Κριτική στο «Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ) για τις λιγνιτικές περιοχές Εισήγηση Θανάση Πετράκου

Κριτική στο «Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ)

για τις λιγνιτικές περιοχές 

Εισήγηση Θανάση Πετράκου

Εισαγωγή

Είναι απαράδεκτη η υποβάθμιση του θέματος. Αντί ειδική συνεδρίαση ή έστω όπως είχαμε συμφωνήσει με δύο θέματα, μπήκαν και άλλα δύο πολύ σοβαρά ζητήματα. Ο οργανισμός και το τεχνικό πρόγραμμα. Δεν το δεχόμαστε και απαιτούμε να συζητηθούν μόνο τα δύο που είχαμε συμφωνήσει.

Εισαγωγικά πρέπει να τονίσουμε πάλι ότι η αιφνιδιαστική και βίαιη απολιγνιτοποίηση δημιουργεί δύο μείζονας σημασίας προβλήματα.

α. Αποστερεί τη χώρα από κάθε διαπραγματευτικό όπλο έναντι της Ε.Ε. για διεκδίκηση κονδυλίων για τις οικονομικές επιπτώσεις που θα υπάρξουν από την πρόωρη απολιγνιτοποίηση και αυτό επιβεβαιώθηκε από το πόσα χρήματα παίρνει η Ελλάδα και από τα πόσα παίρνει η Πολωνία.

β. Με την πρόωρη απολιγνιτοποίηση αφού το μεγαλύτερο τμήμα της ενέργειας βάσης τελειώνει, θα οδηγηθεί η χώρα ώστε το 2028 η ΔΕΗ να καλύπτει μόνο το 38% της παραγόμενης ενέργειας και οι ιδιώτες το 62%. Έχουμε δηλαδή πλήρη ιδιωτικοποίηση και της παραγωγής. Επιπλέον, δημιουργούνται σοβαρά προβλήματα για την ευστάθεια του ηλεκτρικού συστήματος της χώρας, την ασφάλεια εφοδιασμού και τη λειτουργία της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, αφού αυτή θα ελέγχεται κατά τα 2/3 από ιδιώτες.

Γενικά

Η απόφαση της κυβέρνησης για την απολιγνιτοποίηση των περιοχών της Δυτ. Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης θα προκαλέσει τεράστια προβλήματα και επιπτώσεις με την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου που θα αντικαταστήσει το υφιστάμενο, που ήταν εξαρτημένο σε πολύ μεγάλο βαθμό από την λειτουργία των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ.

Ο τρόπος που επιλέχθηκε να γίνει αυτό είναι βίαιος και η μετάβαση σε ένα νέο οικονομικό και παραγωγικό μοντέλο δεν μπορεί να είναι δίκαιη αφού αφενός ο χρόνος που διατίθεται είναι ελάχιστος και αφετέρου η περιοχή και η πολιτεία ήταν απροετοίμαστες για μια τέτοιου μεγέθους αλλαγή και προσαρμογή σε νέα δεδομένα.  

Δεν είναι δυνατόν να καλύψεις ένα τόσο μεγάλο ζήτημα με διαδικασίες fast track. Δεν μπορείς να προσδοκάς σε ομαλή και δίκαιη μετάβαση για ολόκληρες περιοχές μέσα σε μία 2ετία ή 3ετία. Δεν γίνεται, δεν είναι εφικτό για στοιχειώδη ικανή προετοιμασία και διαδικασία αποτελεσματικού σχεδιασμού.

Βασική προϋπόθεση για να επιτευχθούν τα παραπάνω ο σχεδιασμός και η στοχευμένη χρηματοδότηση, χωρίς την πίεση του χρόνου. Η έλλειψη χρόνου για ένα τέτοιο εγχείρημα θα αποτελέσει βασικό παράγοντα αποτυχίας του προγράμματος.

Η εκτίμηση μας αυτή επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι εδώ και 14 μήνες από την επιλογή της απολιγνιτοποίησης όχι μόνο δεν είχε υπάρξει καμία προετοιμασία και σχεδιασμός αλλά και το σχέδιο για τη δίκαιη αναπτυξιακή μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών δεν αποτελεί έναν συγκροτημένο, ουσιαστικό και αποτελεσματικό σχεδιασμό.

 

Η «Αγωνιστική Συνεργασία Πελοποννήσου» για τους παραπάνω λόγους και επιπρόσθετα λόγω των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων που προκύπτουν λόγω της πανδημίας στη χώρα μας διεκδικεί:

Παράταση χρόνου προσαρμογής στα νέα δεδομένα έως τουλάχιστον έως το 2040 - όρος ΕΕ το 2050 για μηδενικές εκπομπές - σε πλήρη λειτουργία οι λιγνιτικές μονάδες 4 & 5 Αγίου Δημητρίου, Πτολεμαΐδα 5 υπό κατασκευή, Μελίτη και Μεγαλόπολη.

Παράταση περαιτέρω όλων των συζητήσεων για το ΣΔΑΜ. Να υπάρξει η δυνατότητα στη συζήτηση  για τους όρους και τις προϋποθέσεις για ένα σοβαρό σχέδιο παραγωγικού μετασχηματισμούς για την μεταλιγνιτική εποχή η οποία δεν μπορεί και δεν πρέπει να έρθει πριν το 2035 για τη Μεγαλόπολη και πριν το 2050 για όλη τη χώρα.

Παρατηρήσεις επί του ΣΔΑΜ

1.   Λέει μεγάλες ανακρίβειες    Το master plan       

α. γράφει ότι το μεταβλητό κόστος της λιγνιτικής παραγωγής κυμαίνεται περί τα 80 € τη ΜWh, ενώ ακόμη κι αν το CO₂ πάει 25 ευρώ ο τόνος, ο Άγιος Δημήτριος 5 θα έχει κόστος 64,4 ευρώ, η Μελίτη 54,3 ευρώ, η Πτολεμαΐδα 5 45,5 ευρώ, η Μεγαλόπολη 4 61,1 ευρώ, ενώ η Μεγαλόπολη 5 που είναι μονάδα φυσικού αερίου θα έχει κόστος 67,9 ευρώ!!!!          

β. στη συνέχεια συγκρίνει ανόμοια πράγματα, όπως το κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη για το οποίο λέει ψέματα όπως είπαμε με την οριακή τιμή του συστήματος (OTΣ).

γ. Γράφει ότι θα υπάρξει ανάπτυξη της αποθήκευσης υδρογόνου, όμως στο ΕΣΕΚ της κυβέρνησης προβλέπεται εντελώς αμελητέα εγκατεστημένη ισχύ λίγων ΜW για το 2030 και ανάλογη παραγωγή, γεγονός που αποδεικνύει ότι είναι ψεύτικα λόγια μεγάλα πως θα υπάρξει αξιοποίηση των λιγνιτικών σταθμών της ΔΕΗ για το σκοπό αυτό. Συνεπώς, αφού δεν υπάρχουν ακόμη έργα αποθήκευσης και το παραδέχεται το ΕΣΕΚ ότι το 2025 η εγκατάσταση συσσωρευτών αποθήκευσης δεν θα έχει ξεκινήσει, θα υπάρξουν σοβαρά προβλήματα ευστάθειας του συστήματος και επάρκειας ενέργειας.

δ. Ακόμη και επενδύσεις οι οποίες είχαν ανακοινωθεί το 2018, δηλαδή πολύ πριν ανακοινωθεί η απολιγνιτοποίηση, βαφτίζονται ως εμβληματικές επενδύσεις που έχουν σχέση με την απολιγνιτοποίηση, όπως π.χ. η φαρμακοβιομηχανία (DEMO) στη ΒΙΠΕ της Τρίπολης.

 

2. Αποκαλύπτει ότι έλεγε ψέματα η κυβέρνηση. Είναι χαρακτηριστικό ότι η κυβέρνηση μας έλεγε πως όλα αυτά τα κάνει για το περιβάλλον, όμως το master plan αποκαλύπτει ότι το πράσινο υδρογόνο θα έχει ανταγωνιστικό κόστος και συνεπώς θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί από το 2035 έως το 2050. Συνεπώς, για μια ακόμη φορά επιβεβαιώνεται πως η απολιγνιτοποίηση έγινε για να εξυπηρετήσει η κυβέρνηση συγκεκριμένα συμφέροντα κολλητών όλων αυτών που έχουν σχέση με το φυσικό αέριο (ΗΠΑ, εφοπλιστές, εισαγωγείς ΦΑ και ηλεκτροπαραγωγούς ΦΑ). Επιπλέον επιβεβαιώνεται αυτό που είχαμε πει και στην προηγούμενη συνεδρίαση, ότι ο λόγος που οι άλλες χώρες κάνουν απολιγνιτοποίηση από το 2040 έως το 2050 και όχι το 2023 έως 2025 που κάνει η κυβέρνηση Μητσοτάκη, είναι διότι τότε θα έχει αναπτυχθεί η αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας.

 

3. Ωραιοποιεί την κατάσταση

α. Δεν επικεντρώνεται στη Μεγαλόπολη. Πάντα μιλάει για την Π.Ε. Αρκαδίας.

β. Αναφέρει ότι η Μεγαλόπολη έχει ισχυρό ηλιακό δυναμικό!!!

γ. Μιλάει για βιομηχανία φαρμάκου στη Μεγαλόπολη ενώ είναι γνωστό ότι θα γίνει στην Τρίπολη.Οπως και η επένδυση της «ευφυούς κτηνοτροφίας και ζωοτροφών»  οπου και αυτή δεν θα γίνει στη Μεγαλόπολη.

δ. Και το πιο ωραίο, αναφέρει ότι η Μεγαλόπολη είναι το διοικητικό κέντρο της Περιφέρειας (εδώ γελάμε).

4. Υπερεκτιμά τις θέσεις εργασίας. Φτάνει στο σημείο να λέει πως όλοι οι άνεργοι θα βρουν δουλειά και θα χρειαστούν να έρθουν στη Μεγαλόπολη επιπλέον    700 εργαζόμενοι!!! Όταν είναι γνωστό ότι τα φωτοβολταϊκά δεν δημιουργούν θέσεις εργασίας, παρά μόνο ελάχιστες και κυρίως είναι θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή και μειώνονται κατά τη λειτουργία.

5. Υποεκτιμά τον αριθμό των θιγόμενων και γενικότερα τις επιπτώσεις της απολιγνιτοποίησης. Είναι χαρακτηριστικό ότι το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΕΣΕΒΕ εκτιμά ότι ο αριθμός των θιγόμενων – ανέργων θα είναι τριπλάσιος απ’ ότι αναφέρει το master plan. Το master plan πέραν της σκοπιμότητας δεν υπολογίζει την αδήλωτη εργασία, όταν είναι γνωστό ότι στην Ελλάδα η αδήλωτη εργασία είναι τουλάχιστον το 15%. Επιπλέον λέει το εξής εκπληκτικό, ότι από τις 12.500 επιχειρήσεις που υπάρχουν στην Αρκαδία μόνο 126 θα θιγούν, δηλαδή το 1%!!!

 

6. Αποκρύπτει ότι το ΦΑ δεν είναι πλέον επιλέξιμα από την Ε.Ε. τα έργα που σχετίζονται με αυτό. Διότι το ΦΑ είναι και αυτό ορυκτό καύσιμο και εκλύονται από αυτό αέρια του θερμοκηπίου.

 

7. Η λογική της κυβέρνησης είναι με δημόσια χρήματα οι κολλητοί της να βγάλουν κέρδη αξιοποιώντας τα κίνητρα της απολιγνιτοποίησης. Οφείλουμε να τονίσουμε με απόλυτη σαφήνεια ότι είμαστε ριζικά αντίθετοι με την μετατροπή των Ζωνών Απολιγνιτοποίησης (ΖΑΠ) σε ειδικές οικονομικές ζώνες (ΕΟΖ).

Ως μια γενική διαπίστωση και πέραν των παρατηρήσεων που ακολουθούν, φαίνεται ότι το ΣΔΑΜ συντάχθηκε βιαστικά χωρίς επιστημονική τεκμηρίωση και κινείται στη κατεύθυνση της κάλυψης επιλογών που έχουν ήδη ληφθεί με τον μανδύα του «σχεδιασμού», αγνοώντας επί της ουσίας τις πραγματικές ανάγκες της περιοχής.

Επί της ουσίας έρχεται να νομιμοποιήσει ειλημμένες αποφάσεις είτε της ΔΕΗ είτε των μεγαλοεπενδυτών αφήνοντας απολύτως έξω από αυτόν τον σχεδιασμό τις προτάσεις των φορέων της τοπικής κοινωνίας.

·        Το ΣΔΑΜ δε δημιουργεί προϋποθέσεις προσέλκυσης επενδύσεων και γενικότερης δυναμικής. Περιορίζεται στα στενά όρια της Ζώνης Απολιγνιτοποίησης (ΖΑΠ) χωρίς προοπτικές ανάπτυξης του Λεκανοπεδίου και της ευρύτερης περιοχής.

·        Δεν είναι δομημένο με διακριτές φάσεις με προκαθορισμένους στόχους ανάπτυξης και δείκτες απασχόλησης που να συνδέονται χρονικά με την σταδιακή υλοποίηση δράσεων που να συμβαδίζουν με την οικονομική προσαρμογή της περιοχής (μεταβατικό πρόγραμμα, βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα, μακροπρόθεσμα).

·        Οι εμβληματικές επενδύσεις που προτείνονται δεν προκύπτουν από ένα συγκροτημένο και συνεκτικό σχέδιο ανάλυσης ανάταξης της περιοχής από τον επερχόμενο μαρασμό και την ερήμωση αντίθετα εξυπηρετούν κυρίως επενδυτική ευκαιρία συγκεκριμένων εταιρειών.

·        Δεν υπάρχει πρόβλεψη στήριξης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων καθώς και ουσιαστικές προτάσεις για την ανάπτυξη του πρωτογενή τομέα. Στο ΣΔΑΜ πέραν των μεμονωμένων εμβληματικών επενδύσεων συγκεκριμένων επενδυτών (μονάδα ευφυούς κτηνοτροφία και ζωοτροφών) δεν προβλέπεται κάποιος ολοκληρωμένος σχεδιασμός χωροθέτησης οργανωμένων γεωργικών εκτάσεων και κτηνοτροφικών πάρκων.

·        Η ανάταξη του περιβάλλοντος και του υδάτινου πλούτου της περιοχής δεν περιλαμβάνονται στις προτεραιότητες του ΣΔΑΜ.

·        Παρά το ότι στο ΣΔΑΜ περιλαμβάνονται διάφορες επενδύσεις που σχετίζονται με την αξιοποίηση της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής του Λεκανοπεδίου απουσιάζει η δυνατότητα αξιοποίησης της βιομηχανικής κληρονομιάς.

·        Στην ΖΑΠ Μεγαλόπολης στο 1/5 της συνολικής έκτασης προβλέπονται «Ζώνες ανάπτυξης Φ/Β πάρκων» από τη ΔΕΗ σε 7 διαφορετικά σημεία «φιλέτα» κυρίως αποκατεστημένων εκτάσεων. Με τις επιλογές αυτές δεν μένει χώρος ανάπτυξης μικρής και μεσαίας κλίμακας έργων από τις τοπικές κοινωνίες.

·        Οι εκτάσεις της ΖΑΠ αποτελούν ιδιοκτησία της ΔΕΗ ΑΕ. Η ΔΕΗ διαθέτει γη αλλά είναι υποχρεωμένη με βάση εγκεκριμένες ΜΠΕ σε αποκατάσταση των εδαφών των εκτάσεων των πρώην ορυχείων. Μέχρι σήμερα έχουν αποκατασταθεί εκτάσεις στο Λεκανοπέδιο σε επιφάνεια περίπου στο 25%.

·        Η αναφορά σε θέσπιση Οχήματος Ειδικού Σκοπού επιδιώκει στο να δημιουργηθούν προϋποθέσεις απαλλαγής της ΔΕΗ από την υποχρέωση της αποκατάστασης των ορυχείων.

·        Στο ζήτημα της κάλυψης των αναγκών θέρμανσης των κατοικιών στην Μεγαλόπολη  με προειλημμένες αποφάσεις και χωρίς καμία τεχνικο-οικονομική μελέτη και τεκμηρίωση η κυβέρνηση οδηγεί στο κλείσιμο την Τηλεθέρμανση εξυπηρετώντας συμφέροντα ιδιωτών παρόχων Φ.Α.  

·        Οι αναφορές σε υποδομές γίνονται αποσπασματικά, χωρίς να αναδεικνύεται η μέγιστη σημασία  τους για την αναπτυξιακή προοπτική της περιοχής.

 

Προτάσεις

Τα συγκριτικά πλεονεκτήματα των λιγνιτικών περιοχών, συνεπώς και της Μεγαλόπολης, είναι ότι υπάρχουν εργαζόμενοι με μεγάλη τεχνογνωσία στην παραγωγή ενέργειας και γενικότερα βιομηχανικοί επιστήμονες, τεχνίτες και εργάτες. Επιπλέον, υπάρχουν δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και τεράστιες εδαφικές εκτάσεις των ορυχείων οι οποίες όμως εκτάσεις θέλουν αποκατάσταση, η οποία βέβαια δεν μπορεί να γίνει σ’ αυτόν τον ελάχιστο χρόνο της βίαιης απολιγνιτοποίησης που επέλεξε η κυβέρνηση.

·        Τα κονδύλια που προβλέπονται ή θα διατεθούν για την λεγόμενη «μεταλιγνιτική εποχή» να τα διαχειριστεί δημόσιος φορέας στον οποίο θα συμμετέχουν οι φορείς της τοπικής κοινωνίας (Δημόσιο, ΔΕΗ, Περιφέρεια, Δήμος, Πανεπιστήμιο , φορείς).

 

·        Κεντρικά ζητήματα είναι:

·        1) ένα σοβαρό σχέδιο αποκατάστασης των εδαφών και του περιβάλλοντος. Η «μονοκαλλιέργεια» μόνο για φωτοβολταϊκά δεν αναβαθμίζει την ταλαιπωρημένη γη και το περιβάλλον, αλλά αντίθετα το υποβαθμίζει. Συνεπώς πρέπει στο εδαφικό σχέδιο δίκαιης μετάβασης να γίνει μια πλήρης καταγραφή των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και ένα συνεκτικό σχέδιο αποκατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος.

 

·        2) από το σχέδιο απουσιάζει ένα πολυσυμμετοχικό ανοιχτό και δημοκρατικό σχήμα διακυβέρνησης της μετάβασης των λιγνιτικών περιοχών στη μεταλιγνιτική περίοδο, με ιδιαίτερη βαρύτητα τη συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας, των εργαζομένων, των επιστημόνων και των πολιτών. Επιπλέον στον χρονοδιάγραμμα αναφέρεται ότι ο σχεδιασμός του συστήματος διακυβέρνησης θα γίνει μετά τη λήξη της διαβούλευσης. Αυτό όμως είναι αντίθετο με τις επιταγές του ευρωπαϊκού σχεδιασμού για εκταμίευση των πόρων.

 

·        3) Για τη Μεγαλόπολη ειδικά απουσιάζει εντελώς οποιοδήποτε σχέδιο για μετατροπή λιγνιτικής μονάδας σε μονάδα αποθήκευσης υδρογόνου. Πρέπει να το απαιτήσουμε.

·         4) Το μεγαλύτερο μέρος των πόρων πρέπει να έχει ως βασικό αποδέκτη τον Δήμο της Μεγαλόπολης.

·         5) Πρέπει να απαιτήσουμε να γίνουν δημόσιες επενδύσεις αλλά και επενδύσεις από τη ΔΕΗ και όχι να αφεθούν όλα σε ιδιώτες οι οποίοι οι περισσότεροι θα είναι κάποιοι κολλητοί της κυβέρνησης, οι οποίοι θα έρθουν να αρπάξουν τα κίνητρα και στη συνέχεια θα «χαιρετήσουν». Όπως: Οδικά έργα ,σύγχρονα  ασύρματα ψηφιακά  δίκτυα  τηλεπικοινωνιών, νέα σύγχρονη σιδηροδρομική γραμμή για τη Μεγαλόπολη και όλη τη Πελοπόννησο, υποδομές για υγεία και παιδεία ,μονάδα κατασκευής έξυπνων μετρητών από τον ΑΔΜΗΕ,    εργοστάσιο  παραγωγής φωτοβολταϊκών panel και λοιπών αναγκαίων εξαρτημάτων από τη ΔΕΗ   ώστε να πάψουμε να είμαστε χώρα  εισαγωγής, Κατασκευή φράγματος στη θέση «Κομπόνα»  από τη ΔΕΗ και μικρού υδροηλεκτρικού, μετατροπή λιγνιτικής μονάδας σε μονάδα αποθήκευσης υδρογόνου και μετατροπή λιγνιτικής μονάδας σε μονάδα παραγωγής ρεύματος από ΑΠΕ (βιομάζα).

·        Να προχωρήσει η αναθεώρηση της ΜΠΕ της ΔΕΗ και να προχωρήσει ο σχεδιασμός για τα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΕΠΣ) που πρέπει να περιλαμβάνει τη ΖΑΠ Μεγαλόπολης, την επέκταση της περιμετρικά από αυτή των όμορων περιοχών του Λεκανοπεδίου και ευρύτερα. Να εκπονηθούν παράλληλα και με κοινές προδιαγραφές ώστε υπάρξει ένας ολοκληρωμένος χωροταξικός σχεδιασμός να αποπνέει δυναμική και να προσδιορίζει τους στόχους και τις προοπτικές ουσιαστικής αλλαγής του οικονομικού-παραγωγικού, κοινωνικού και περιβαλλοντικού μοντέλου της περιοχής.

·        Στην εκπόνηση των ΕΠΣ και στην χωροθέτηση των χρήσεων γης να ληφθεί υπόψη η δυνατότητα ώστε να αναπτυχθούν δράσεις όσο το δυνατόν από ευρύτερες ομάδες τοπικού πληθυσμού και όχι μόνο κάποιες για εταιρείες όπως προβλέπεται στις εμβληματικές επενδύσεις.

·        Αποκατάσταση των εδαφών των λιγνιτικών πεδίων προς όφελος της τοπικής κοινωνίας, άμεσα χωρικός σχεδιασμός και να τεθούν -πριν κλείσει η διαβούλευση του εν λόγω σχεδίου- τα εδαφικά σχέδια μετάβασης. Οι Ζώνες Απολιγνιτοποίησης (ΖΑΠ) δεν έχουν θεσμοθετηθεί και παρόλα αυτά προχωράμε στην οριοθέτηση χρήσεων γης και περιοχών ΕΠΣ.

·        Η δημιουργία του βιομηχανικού πάρκου αποτελεί προϋπόθεση για οποιαδήποτε βιομηχανική δραστηριότητα στην Μεγαλόπολη.

·        Να δημιουργηθεί εργοστάσια  παραγωγής φωτοβολταϊκών panel και λοιπών αναγκαιων εξαρτημάτων   ώστε να πάψουμε να είμαστε χώρα  εισαγωγής.

·        Για τον αγροτικό τομέα. Τα προβλήματα της Ελλάδας για την αγροτική παραγωγή είναι:

·         α) η χαμηλή καθετοποίηση της αγροτικής παραγωγής,

·        β) ο χαμηλός βαθμός των brand name προϊόντων και

·         γ) η ελάχιστη αξιοποίηση των συνεταιρισμών και των clasters. Για αυτό  προτείνουμε την αναμόρφωση της περιοχής μέσα από εθελοντική συνεργασία των παραγωγών, επώνυμα προϊόντα και καθετοποίηση και δημιουργία νέων υγειών συνεταιρισμών.

Δηλαδή  ανάπτυξη της γεωργίας και της κτηνοτροφίας με σύγχρονες μεθόδους και τη συμμετοχή μικροκαλλιεργητών και μικροκτηνοτροφικών μονάδων χωροταξικά οργανωμένες σε αρδευόμενες εκτάσεις με σύγχρονες υποδομές και μονάδες μεταποίησης και να στοχεύει πρώτα απ’ όλα να διεισδύσει στην εγχώρια αγορά.

·        Ενσωμάτωση στις προτάσεις των περιοχών των υδάτινων οικοσυστημάτων με αξιοποίηση αυτών σε όλα τα επίπεδα (περιβαλλοντικό, χωροταξικό, τουριστικό, εναλλακτικού αθλητισμού κλπ).

·        Δημιουργία τεχνολογικού ινστιτούτου το οποίο να αποτελεί κέντρο επιστημονικής και ερευνητικής δραστηριότητας στον τομέα των νέων μορφών ενέργειας φιλικών προς το περιβάλλον.

·        Αξιοποίηση της βιομηχανικής κληρονομιάς. Επενδύσεις αξιοποίησης και προβολής των βιομηχανικών εγκαταστάσεων μέσω της καταγραφής τους και του χαρακτηρισμού τους ως μνημεία και τη σύνδεση τους με την ιστορία της περιοχής με στόχο την ενίσχυση του τουρισμού.

·        Συνέχιση λειτουργίας της τηλεθέρμανσης για παροχή θερμότητας στην Μεγαλόπολη και σύνδεση με την 5^η μονάδα συνδυασμένου κύκλου της ΔΕΗ και χαρακτηρισμού της ως μονάδα ΣΗΘΥΑ.

·        Δημιουργία Παρατηρητηρίου για να παρακολουθεί την υλοποίηση του σχεδίου απολιγνιτοποίησης και απορρόφησης των κονδυλίων

 

ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Ενδιαφέρον έχουν μια σειρά προτάσεις που έχουν κατατεθεί στη δημόσια διαβούλευση, όπως:

1. Να μειωθεί το ύψος της επένδυσης από 50 εκ. στα 10 για να χαρακτηριστεί στρατηγικής σημασίας (όπως πολύ σωστά λέει ο πρόεδρος του Δ.Σ. Μεγαλόπολης).

2. Δημιουργία πάρκου ηλεκτροκίνησης (όπως πολύ σωστά λέει ο πρόεδρος του Δ.Σ. Μεγαλόπολης).

3. Κατασκευή φράγματος στη θέση «Κομπόνα» (όπως πολύ σωστά λέει ο πρόεδρος της τηλεθέρμανσης).

4. Μονάδα κατασκευής έξυπνων μετρητών από τον ΑΔΜΗΕ (όπως πολύ σωστά λέει ο πρόεδρος της τηλεθέρμανσης). 

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Γενικότερα το σταδιακό κλείσιμο των μονάδων δεν πρέπει και δεν δεχόμαστε να αφήσει πίσω ανεπανόρθωτες πληγές από ανοιχτά ορυχεία. Με πρόγραμμα συμφωνημένο με τους τοπικούς φορείς και τη ΔΕΗ θα πρέπει να είναι κλειστά με τελευταία επίστρωση φυτικής γης και να επαναποδοθεί για αναδάσωση και χωράφια για νέους αγρότες, ακτήμονες μέσω συνεταιρισμών κλπ. Θα αγωνιστούμε με όλες τις μορφές οι εκτάσεις (50.000 στρέμματα) των εξαντλημένων ορυχείων να φύγουν από την ιδιοκτησία της ΔΕΗ και των μετόχων και να επιστρέψουν στην κοινωνία που είναι ο «νόμιμος» και ουσιαστικός ιδιοκτήτης τους.

Πρέπει να απαιτήσουμε ολοκληρωμένο σοβαρό σχέδιο παραγωγικού μετασχηματισμού και γενναία χρηματοδότηση από αύριο για τη μεταλιγνιτική εποχή η οποία για τη περιοχή μας πρέπει να είναι για μετά το 2035.

 Είναι επείγον να ζητηθεί από την πολιτεία και την περιφέρεια ειδικότερα, να σχεδιαστεί η αντικατάσταση της απασχόλησης και της οικονομικής δραστηριότητας που θα καταργηθούν λόγω αυτής της μετάβασης. Δεν μπορούμε να περιμένουμε να καλυφθεί αυτή η ανάγκη από τη λειτουργία της αγοράς. Ο σχεδιασμός αυτός πρέπει να καταλήγει στην επιλογή δραστηριοτήτων που μπορούν να αναπτυχθούν στην περιοχή, να περιλαμβάνει χρονοδιαγράμματα, και να περιλαμβάνει επίσης την εξασφάλιση της ύπαρξης των κατάλληλων υποδομών, αλλά και τη μετεκπαίδευση των εργαζομένων, μαζί με τις κατάλληλες χρηματοδοτήσεις που θα επιτρέψουν την ομαλή μετάβαση από την πλευρά των συνθηκών ζωής και της βιωσιμότητας των οικονομικών δραστηριοτήτων.

Είναι σημαντικό να αναλάβουν επίσης πρωτοβουλία οι τοπικές αρχές και οργανώσεις, κατά κύριο λόγο ο δήμος και τα συνδικάτα, και σε συνεργασία με το πανεπιστήμιο να προχωρήσουν προς τη διερεύνηση των δυνατοτήτων που υπάρχουν για τη μετάβαση, και των προϋποθέσεων που απαιτούνται ευρύτερα για την αξιοποίηση αυτών των δυνατοτήτων. Είναι απαραίτητο να δραστηριοποιηθεί η τοπική κοινωνία, για να ελέγξει την αποτελεσματικότητα αυτών των σχεδίων, αλλά και τις συνθήκες υλοποίησής τους. Πρέπει με άλλα λόγια να αμφισβητηθούν οι πρακτικές του παρελθόντος, σύμφωνα με τις οποίες συνυπήρχαν μεμονωμένες υποσχέσεις δράσεων και χρηματοδοτήσεων, μια γενικόλογη αφήγηση, και ανεπαρκείς πραγματοποιήσεις των υποσχέσεων. Και για να συμβεί αυτό η δραστηριοποίηση των τοπικών κοινωνιών είναι απαραίτητη.